مدیرکل دفتر سیاستگذاری و برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ماهیت دادن به موضوع امیدبخشی و امیدآفرینی را مهم‌ترین دستاورد حوزه فناوری در کشور برشمرد و افزود: ما همواره می‌کوشیم با سیاستگذاری و برنامه‌ریزی برای حوزه فناوری نگاهی به آینده داشته باشیم.
به گزارش ایسنا، دکتر امید رضایی‌فر، هم‌زمان با ایام‌الله دهه مبارک فجر در نشست تخصصی نوآوری و فناوری، دستاوردها، چالش‌های امروز و راهبردهای آینده که در محل سالن پندار پارک علم و فناوری دانشگاه تهران برگزار شد، با بیان این‌که حوزه فناوری هم از زاویه ما و هم از ذات خودش رویکرد و فضای نوآورانه و شکوفایی در خودش دارد، در ادامه اظهار کرد: شاید بزرگترین دستاورد انقلاب را بتوان ماهیت دادن به موضوع امیدبخشی و امیدآفرینی در حوزه فناوری در کشور دانست که ملموس است.
وی، با بیان این‌که فضایی در این حوزه شکل می‌گیرد محیطی برای دستیابی به آمال و برنامه‌های امیدبخش و امیدآفرین است، گفت: بسیاری از اوقات پروژه‌ها و برنامه‌ها و اتفاقاتی که نیاز دارد یکسری افراد با اعتماد به‌نفس و حمایت‌های خودشان ساختاری ایجاد بکنند در این اکوسیستم شکل گرفته است.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، با اشاره به شکل‌گیری ادبیات “پارک علم و فناوری” از سال‌های ۸۱ و ۸۲ در کشور افزود: ماهیت این پارک‌های فناوری با فضای پژوهش و حوزه‌های در ارتباط با صنعت عجین است موضوعی که در سال‌های پیش از آن دفاتر ارتباط با صنعت و یا سازمان پژوهش‌های علم صنعتی ایران این وظیفه را بر عهده داشته است که با پیدایش این پارک‌ها همان مسیر با برنامه، رویکرد و کارکرد ساختاری مشابه اما تکامل‌یافته‌تر ادامه می‌یابد.
رضایی‌فر، با بیان این‌که طی این سال‌ها همواره کوشیده‌ایم تا بستر مناسبی در محیط‌های علمی و دانشگاهی به نام پارک‌های فناوری و مراکز رشد ایجاد کنیم، خاطرنشان کرد: شاید از دیگر دستاوردهای ملموس انقلاب اسلامی ایجاد فرهنگ و ادبیات دانش و فناوری است. ممکن است ما هنوز به شاخص‌های قابل اندازه‌گیری و قابل رقابت در حوزه فناور شدن صنعت دست نیافته باشیم اما این مسیر را تاکنون به‌درستی طی کرده‌ایم.
وی، با بیان این‌که امروز همه با واژگان دانش‌بنیان، فناوری و پارک علم و فناوری آشنا هستند، افزود: همه امروز پارک‌های فناوری را به همراه مجموعه‌های مستقر در آن بازیگران جدی این مجموعه می‌دانند. به‌خصوص پس از تصویب قانون جهش دانش‌بنیان این موضوع در مناسبات اساسی بیشتر نمود یافته است.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، از انتظارات را نزدیک شدن حوزه فناوری به شاخص‌های کمی اقتصادی دانست و خاطرنشان کرد: شاید اگر ما دستاوردی از حوزه تجاری سازی به‌دست بیاوریم سهمی از بازار را به‌خود اختصاص داده‌ایم. تنها ۱۰ تا ۱۵ درصد کشورهای بالای جدول GDP ارزش‌افزوده ناشی از فناوری داشته‌اند چیزی که ما نمی‌توانیم در معیارهای فروش معمولی به آن دست یابیم. این در حالی است که فعالیت در این حوزه(کسب ارزش‌افزوده از فناوری) می‌تواند میزان تأثیرگذاری ما را افزایش دهد.
رضایی‌فر، با اعتقاد به این‌که اگر سراغ فروش ناشی از تجارت محصولات طبیعی با رده‌های پایین تکنولوژی برویم جایگاه زیادی در حوزه دستاوردهای اقتصادی نخواهیم داشت، گفت: اما اگر بخواهیم جایگاه مناسبی درباره دستاوردهای اقتصادی برای خود تعریف کنیم، این موضوع تنها از طریق ارزش‌افزوده فناوری امکان‌پذیر است.
وی، تصریح کرد: هنوز در بسیاری اوقات در ساختارهای مترادف یا متعامل با حوزه اقتصاد در فناوری بیگانه هستیم و عملاً زمانی درباره ارزش‌گذاری فناوری صحبت می‌کنیم از یک زاویه به موضوع نگاه می‌کنیم و از آن طرف سراغ ارزش محصول می‌رویم که این دو معکوس هستند.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، خاطرنشان کرد: بعضاً دیده می‌شود اتمسفر و جو کلی که در فضای علمی و دانشگاهی و فناوری ممکن است وجود داشته باشد خیلی از اوقات در تقابل با حوزه‌های اقتصاد، سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری است.
رضایی‌فر، با بیان این‌که از این‌رو فناوری عملاً نمی‌تواند در تطبیق حوزه اقتصاد ساختار جدی پیدا بکند، در ادامه خاطرنشان کرد: افراد حوزه فناوری از خود توقع بیش از اندازه دارند که این موضوع با ورود آنها به حوزه اقتصاد فاصله می‌اندازد. در مقابل، این زیاده‌خواهی که در فضای فناوری ایجاد می‌کند در واقع دیوار دفاعی خواهد بود برای ورود و تعامل آنها با حوزه اقتصاد، قیمت‌گذاری محصولات فناوری خروجی.
وی ادامه داد: همان افرادی که دانش‌های فنی‌شان را با توقع زیاد به اشتراک می‌گذارند تناسب عرضی و طولی فناوری در محصولشان وجود ندارد. و انتظار از ساختار دانش فنی با ادبیات آنها متفاوت است. به‌عنوان مثال فردی که به دانش فنی رسیده است حالا در مرحله کسب و کار قرار دارد. در دانش فنی سهم و یا ارزش آن را بسیار بالا می‌دانست اما در تبدیل آن به محصول ارزش فناوری را به حد صفر و به کسب و کار بیش از حد اهمیت می‌دهد.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، با بیان این‌که ما در حوزه ارزش‌گذاری و ارزش‌افزوده فناوری، سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری فناوری بسیار جای کار داریم، خاطرنشان کرد: از فعالیت‌هایی که در این حوزه در حال برنامه‌ریزی هستیم ایجاد فضا، بستر و یا تسهیلاتی برای مالکیت فکری است.
رضایی‌فر، با بیان این‌که از جمله فعالیت‌هایی که باید بیشتر به آن بپردازیم ایجاد تیم‌ورک‌های کاری است، گفت: با تیم‌ورک کردن فعالیت‌های فناورانه دانشجو، استاد، محقق، دانشمند و حتی صنعت‌گر در کنار هم تلاش می‌کنند، نباید این افراد را از حوزه تحقیقات خارج کنیم و در تله فضای کسب و کار بیندازیم اما باید در کنارش از انتفاع ارزش‌افزوده فناوری آنها هم بهره‌مند شد.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، با بیان این‌که در حال‌حاضر وضعیت معکوس است، گفت: ما عملاً از یک طرف یک گارد دفاعی در مسیر ارزش‌گذاری اقتصادی فناوری می‌بینیم و از طرف دیگر دستاورد حداقلی در خروجی‌های فناوری. باید این دو را بهم نزدیک کرد. افراد درگیر در این حوزه باید پیشنهاداتی به ما از زاویه کلی بدهند تا بتوانیم به کمک آنها موضوع سرمایه‌گذاری و سرمایه‌پذیری خطرپذیر را به یک جریان جدید تبدیل کنیم.
وی، با بیان این‌که ما نیازمند یک شتابدهنده ویژه هستیم تا این اکوسیستم نفوذ و توسعه ویژه پیدا بکند، تصریح کرد: ما باید طعم واقعی درصد دانش‌بنیانی و ارزش‌افزوده فناوری در اقتصاد را با این چارچوب به حوزه اقتصاد بچشانیم.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، با اشاره به وجود حدود ۹۶۰۰ شرکت دانش‌بنیان و ۱۳ هزار شرکت فناور در کشور، تصریح کرد: این اعداد و ارقام برای ما کوچک شده است و انتظار داریم این فضا بیش از این رشد کند اتفاقاً افرادی با نگاه بیزینسی و هلدینگ‌محور باید کنسرسیوم‌های زیادی ایجاد کنند.
رضایی‌فر، با بیان این‌که باید یکسری تیم‌ورک‌های هلدینگی فعالی داشته باشیم، گفت: افراد فعال در حوزه‌های تخصصی بسیاری از اوقات به ابزارهای مالی و ابزارهای تخصصی توسعه کسب و کار نیاز دارند.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، با اشاره به وجود ظرفیت پارک‌های فناوری به‌خصوص دانشگاهی گفت: بر این اساس ما طرحی با عنوان دستیار فناوری داشتیم که به‌خوبی از آن استقبال شد امسال هم این طرح ادامه دارد اما این طرح باید به‌عنوان بستری غیر حمایتی بتواند در مجموعه اکوسیستمی جا بیفتد. رضایی‌فر، با طرح این پرسش که چرا از ظرفیت دانشجوی سال آخر در بستر شرکت‌های مستقر در پارک استفاده نمی‌شود؟ گفت؟ این باید به یک مطالبه جدی تبدیل شود تا نهایتاً ارتباط میان دانشگاه جامعه و صنعت برقرار شود.
وی، موضوع صادرات را از دیگر چالش‌های مطرح در حوزه فناوری برشمرد و افزود: در حوزه فناوری آن‌چیزی که باید از نظر دستاورد اقتصادی با نگاه حداکثری به آن پرداخت موضوع صادرات است نه فروش‌های داخلی. شاید بخشی از تأمین نیازهای داخلی استقلال تأمین نیاز خودمان باشد اما آن‌چه می‌خواهد به اقتصاد ختم شود باید رویکرد خارجی داشته باشد وگرنه عملاً بدون صادرات و تبادلات مالی بین‌المللی تنها بازارهای خودمان را جابه‌جا کرده‌ایم.
مدیر کل سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و توسعه فناوری وزارت علوم، سهم صادران محصولات دانش‌بنیان از GDP را کمتر از ۱ درصد برشمرد و افزود: برای ارتقاء آن نظامات تأمین مالی، ایجاد بسترهای صادراتی و … مهم است شاید برای آن نیازمند قانوگذاری، فعالیت‌های حمایتی یا هماهنگی باشیم.
رضایی‌فر، یادآور شد: از بزرگترین اتفاقات در اکوسیستم مالی ایجاد صندوق در صندوق خطرپذیر است و این‌که افراد سرمایه‌های سرگردان را با تضمین به حوزه فناوری بیاورند که در این‌باره فعالیت‌هایی آغاز شده است.
انتهای پیام
منبع: https://www.isna.ir/news/1402111813896/%D9%85%D8%A7%D9%87%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%AF%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87